De Portugese Synagoge

De Portugese Synagoge is al eeuwenlang een sfeerbepalend gebouw in het centrum van Amsterdam. Het gebouw – in Amsterdamse kringen ook wel ‘snoge’ genoemd – ligt aan het Mr. Visserplein en grenst direct aan het Jonas Daniël Meijerplein en het Waterlooplein. Vroeger lag het midden in de Jodenbuurt. Het blokvormige en in classicistische stijl gebouwde pand doet nog altijd dienst als synagoge. De Portugese Synagoge is geopend voor bezoekers. Het is de moeite waard om er eens een kijkje te nemen, het interieur is prachtig.

De geschiedenis van de Portugese Synagoge

Nadat rond 1500 de gehele Joodse gemeenschap op het Iberische schiereiland gedwongen werd zich te laten dopen vertrokken veel joden naar Antwerpen. In 1585 kwam deze stad in handen van de Spanjaarden waarna vele joden naar Amsterdam verhuisden. In 1670 kreeg men toestemming om met de bouw van wat nu de Portugese Synagoge is te starten. De ‘snoge’ werd op 2 augustus 1675 feestelijk geopend.

Hoewel tijdens de Tweede Wereldoorlog veel joden uit Amsterdam werden weggevoerd, heeft de Portugese Synagoge de oorlog wonderwel goed doorstaan. Het pand is onbeschadigd gebleven en ook is de synagoge niet door de Duitse bezetter geplunderd. Daardoor dateert het interieur nog steeds uit de tijd van de bouw. Zelfs de enorme koperen kaarsenkronen zijn nog origineel.

De bibliotheek

Bijna iedere Amsterdammer kent de Portugese Synagoge. De in de bijgebouwen gevestigde bibliotheek Ets Haim is minder bekend. Deze bibliotheek werd in 2003 op de UNESCO werelderfgoedlijst geplaatst. In totaal omvat de collectie meer dan 30.000 boeken en 500 handschriften. Wie meer wil weten over de Joodse geschiedenis, literatuur en natuurwetenschappen, kan niet om deze bibliotheek heen.

Verbouwingen aan de Portugese Synagoge

Een pand dat bijna 350 jaar oud is, behoeft het nodige onderhoud. Zo ook de Portugese Synagoge. In 1993 werd een grote renovatie afgerond. Met name het dak verkeerde in deplorabele staat. Door de aanleg van een verkeerstunnel was het pand ook enigszins verzakt. Tijdens de renovatie werden daarom de gevels, kapconstructie en de muurankers hersteld. In 2010 werd wederom een nieuwe – kleinere – verbouwing gestart met als doel het pand geschikt te maken voor het grote publiek.

Het heden

Thans is de Portugese Synagoge een multifunctioneel pand. Nog steeds vinden hier de diensten van de Portugees-Israëlitische Gemeente plaats. In het pand en de bijgebouwen bevindt zich een collectie van circa 800 ceremoniële voorwerpen die dagelijks bezichtigt kunnen worden. Bekend zijn ten slotte ook de maandelijkse kaarslichtconcerten.